Právní předpis byl sestaven k datu 29.03.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
USNESENÍ
předsednictva Xxxxx xxxxxxx xxxx
xx dne 16. xxxxxxxx 1992
x xxxxxxxxx XXXXXXX ZÁKLADNÍCH PRÁV X SVOBOD xxxx xxxxxxxx ústavního pořádku Xxxxx republiky
Předsednictvo České xxxxxxx rady xx xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx rady xxxxxxxxx XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
LISTINA ZÁKLADNÍCH XXXX X SVOBOD
Federální xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx návrhů Xxxxx xxxxxxx xxxx x Slovenské xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx, práv xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx na xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx trpkých xxxxxxxxxx z xxx, xxx xxxxxx práva x xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x naší xxxxxx potlačovány,
vkládajíc xxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx národů,
vycházejíc x xxxxx českého xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx svůj díl xxxxxxxxxxxx xxxx budoucím xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx na Xxxx
x vyjadřujíc xxxx, xxx xx Česká x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx důstojně xxxxxxxx xxxx xxxxx, jež xxxx xxxxxxx xxx,
xxxxxxx xx na této Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx:
HLAVA PRVNÍ
OBECNÁ XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx xxxx svobodní x xxxxx v xxxxxxxxxxx i x xxxxxxx. Základní xxxxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, nepromlčitelné x xxxxxxxxxxxx.
Čl. 2
(1) Xxxx xx založen na xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx se vázat xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx na xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Státní xxx xxx xxxxxxxxxx xxx v xxxxxxxxx x v mezích xxxxxxxxxxx xxxxxxx, a xx xxxxxxxx, který xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx nesmí xxx xxxxx xxxxx, xx zákon neukládá.
Xx. 3
(1) Základní xxxxx a svobody xx zaručují xxxx xxx rozdílu xxxxxxx, xxxx, xxxxx pleti, xxxxxx, xxxx a xxxxxxxxxxx, politického xx xxxxxx smýšlení, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x národnostní xxxx etnické xxxxxxx, xxxxxxx, xxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Každý xx xxxxx svobodně xxxxxxxxxx x své xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx směřující x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx způsobena xxxx xx xxxxxxx xxx uplatňování jeho xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
Xx. 4
(1) Povinnosti xxxxx být xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x v xxxx mezích x xxx xxx zachování xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
(2) Meze xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx xxx xx xxxxxxxx stanovených Listinou xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxx platit xxxxxx xxx všechny xxxxxxx, xxxxx splňují xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx a smyslu. Xxxxxx xxxxxxx nesmějí xxx zneužívána x xxxxx xxxxxx, než xxx které xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX DRUHÁ
LIDSKÁ XXXXX X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx lidská xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx mít xxxxx.
Xx. 6
(1) Každý xx xxxxx xx xxxxx. Lidský xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx před xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxxx života.
(3) Xxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxxx xxx někdo xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx s xxxxxxxx, xxxxx podle xxxxxx xxxx xxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx xxxxx jiného xxxxxxx x xx xxxxxx je xxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx zaručena. Xxxxxxx xxxx xxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxx xxxxxxxx krutému, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx nebo trestu.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx x důvodů a xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxx nesmí xxx zbaven xxxxxxx xxxxx pro neschopnost xxxxxx xxxxxxxxx závazku.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx podezřelého x xxxxxxxxx činu xx xxxxx zadržet xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx x důvody xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xx 48 hodin xxxxxxxxxx na xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx musí xxxxxxxxx xxxxx do 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x vazbě, xxxx xx propustit xx xxxxxxx.
(4) Zatknout obviněného xx xxxxx xxx xx písemný odůvodněný xxxxxx xxxxxx. Zatčená xxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx zatčenou xxxxx xx 24 xxxxx xx převzetí xxxxxxxxxxx x rozhodnout o xxxxx nebo xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx xx xxxxx, xxx x důvodů x na xxxx xxxxxxxxxx zákonem x xx xxxxxxx rozhodnutí xxxxx.
(6) Zákon stanoví, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx x ústavní zdravotnické xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx opatření xxxx xxx do 24 hodin xxxxxxxx xxxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Čl. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Ustanovení xxxxxxxx 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx zákona xxxxxx xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx svobody nebo xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx nahrazující xxxxx xxxxxx svobody,
b) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx jinou xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx povinné xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x případě xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, které xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx značné xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx uložené xxxxxxx pro ochranu xxxxxx, xxxxxx nebo xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Xxxxx xx xxxxx, aby xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx důstojnost, xxxxxx xxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx a xxxxxxxxx života.
(3) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, zveřejňováním nebo xxxxx zneužíváním xxxxx x xxx xxxxx.
Čl. 11
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx právo xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx obsah x xxxxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx celé xxxxxxxxxxx, xxxxxxx národního xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx nebo xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx také xxxxxxxx, xx xxxxxx věci xxxxx být xxxxx xx vlastnictví xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx osob xx xxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx být xxxxxxxx na xxxx xxxx xxxxxxx anebo x xxxxxxx xx xxxxxxx chráněnými xxxxxxxx xxxxx. Xxxx výkon xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx stanovenou zákonem.
(4) Xxxxxxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx možné xx xxxxxxxx xxxxx, a xx xx xxxxxxx xxxxxx a za xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xx základě xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Není xxxxxxxx do něj xxxxxxxx bez xxxxxxxx xxxx, xxx x xxx xxxxx.
(2) Domovní xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx řízení, a xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxx provedení xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(3) Xxxx zásahy do xxxxxxxxxxxxxxxx obydlí xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxx nebo zdraví xxxx, xxx xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx závažného xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx užíváno také xxx podnikání xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx xxxxxxxx pro xxxxxx úkolů xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Nikdo nesmí xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx tajemství xxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx anebo xxxxx způsobem, x xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxx, které xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x pobytu xx zaručena.
(2) Každý, xxx xx oprávněně xxxxxxx na xxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Xxxx svobody xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx státu, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxx nebo xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx xxxxxxx též x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý xxxxx xx právo na xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx České x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx. Xxxxx nemůže xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Cizinec xxxx xxx xxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxx je xxxxxxxx. Každý xx xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx víru xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx bádání x xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx nucen vykonávat xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xx xx x xxxxxxx s xxxx xxxxxxxx nebo x xxxx náboženským vyznáním. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx víru xxx xxx xxxx xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, náboženskými úkony xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx ustavují xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxx x xxxx církevní instituce xxxxxxxxx xx státních xxxxxxxx.
(3) Xxxxx stanoví xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx těchto xxxx xxxx xxx omezen xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná pro xxxxxxx veřejné bezpečnosti x pořádku, xxxxxx x xxxxxxxxx nebo xxxx x svobod xxxxxxx.
Oddíl xxxxx
Xxxxxxxxx práva
Čl. 17
(1) Svoboda xxxxxxx x xxxxx na xxxxxxxxx xxxx zaručeny.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxxxx své xxxxxx xxxxxx, xxxxxx, xxxxxx, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx je xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx projevu x xxxxx vyhledávat x xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxx a xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx zdraví x xxxxxxxxx.
(5) Státní xxxxxx x xxxxxx územní xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Xxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxx; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx sám nebo x jinými se xxxxxxx na xxxxxx xxxxxx x orgány xxxxxx samosprávy x xxxxxxxx, návrhy x xxxxxxxxxx.
(2) Peticí xx xxxxx zasahovat xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx vyzývat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Toto xxxxx lze omezit xxxxxxx x případech xxxxxxxxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxx a xxxxxx druhých, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxxx nebo xxx xxxxxxxxxx státu. Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx povolením xxxxxx veřejné správy.
Čl. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx se sdružovat xx xxxxxxxx. Xxxxx xx právo xxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxxx xx spolcích, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx strany a xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx se x xxxx.
(3) Výkon xxxxxx xxxx xxx omezit xxx v případech xxxxxxxxxxx zákonem, jestliže xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx státu, xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx činům xxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Politické xxxxxx x xxxxxxxxx hnutí, xxxxx i xxxx xxxxxxxx xxxx odděleny xx xxxxx.
Čl. 21
(1) Občané xxxx právo podílet xx na xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx volbou xxxxx xxxxxxxx.
(2) Volby xx xxxx konat xx xxxxxxx nepřesahujících xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x rovné x xxxxxxxx se xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx výkonu xxxxxxxxx xxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx rovných podmínek xxxxxxx k xxxxxxx x jiným xxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx úprava xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx x xxxx výklad x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxx proti xxxxxxx, kdo xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx svobod, založený Xxxxxxxx, xxxxxxxx činnost xxxxxxxxx orgánů x xxxxxx použití xxxxxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo etnické xxxxxxx nesmí xxx xxxxxx xx újmu.
Čl. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx národnostní xxxx xxxxxxx menšiny se xxxxxxxx xxxxxxxxxx rozvoj, xxxxxxx xxxxx společně x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x přijímat xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xx v národnostních xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxxx příslušejícím x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx podmínek xxxxxxxxxxx xxxxxxx zaručuje též
a) xxxxx na xxxxxxxx x jejich jazyku,
b) xxxxx užívat jejich xxxxxx v úředním xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx se xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X KULTURNÍ PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x přípravu x xxxx, jakož x xxxxx podnikat x provozovat xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx podmínky x xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx činností.
(3) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx své xxxxxxx potřeby xxxxx. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx v xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx zajišťuje; xxxxxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxx xxxx stanovit xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx xx ochranu xxxxx hospodářských x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx vznikají nezávisle xx státu. Omezovat xxxxx xxxxxxxxxx organizací xx xxxxxxxxxxx, stejně xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x nich x xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx odborových xxxxxxxxxx x vznik x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xx ochranu xxxxxxxxxxxxx x sociálních xxxxx mohou být xxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x opatření v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
(4) Právo xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx podmínek xxxxxxxxxxx zákonem; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx x příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Xx. 28
Xxxxxxxxxxx mají xxxxx na spravedlivou xxxxxx za xxxxx x na uspokojivé xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx postižené mají xxxxx xx zvýšenou xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx a xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx postižené mají xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx x pracovních xxxxxxxx x na xxxxx xxx přípravě x povolání.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Čl. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx stáří x xxx nezpůsobilosti x xxxxx, xxxxx i xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx je x hmotné xxxxx, xx právo xx xxxxxxx pomoc, která xx xxxxxxxx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxx xxxxxx. Občané xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx zdravotní péči x xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl.32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx zákona. Xxxxxxxx xxxxxxx dětí x xxxxxxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxx v xxxxxxxxxxx xx zaručena xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx v xxxxxxxxxx xxxxxxxx a xxxxxxxxxxxx pracovní xxxxxxxx.
(3) Xxxx narozené x xxxxxxxxxx i xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx o xxxx x jejich xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx rodičů xxxxx xxx omezena x xxxxxxxxx děti mohou xxx xx rodičů xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx na základě xxxxxx.
(5) Rodiče, xxxxx xxxxxx o děti, xxxx xxxxx na xxxxx státu.
(6) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Každý xx právo xx xxxxxxxx. Školní xxxxxxxx xx xxxxxxx po xxxx, xxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx na bezplatné xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x možností xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xxxx xxxxx než xxxxxx x xxxxxxxx na xxxx xxx xx xxxxxxxx stanovených zákonem; xx xxxxxxxx xxxxxxx xx může xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx podmínek mají xxxxxx xxx xxxxxx xxxxx na pomoc xxxxx.
Xx.34
(1) Xxxxx k xxxxxxxxx tvůrčí duševní xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx přístupu xx kulturnímu xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx stanovených zákonem.
Xx. 35
(1) Každý xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx prostředí.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx včasné a xxxxx informace o xxxxx xxxxxxxxx prostředí x xxxxxxxxxx zdrojů.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx nesmí xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx prostředí, přírodní xxxxxx, druhové bohatství xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx nad xxxx xxxxxxxxxx zákonem.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX X XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx x nestranného xxxxx x xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx orgánu.
(2) Xxx xxxxx, že byl xx svých xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, může xx xxxxxxx na xxxx, aby xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx rozhodnutí, xxxxxxxxx-xx zákon jinak. X xxxxxxxxx xxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx rozhodnutí xxxxxxxxxx se základních xxxx a xxxxxx xxxxx Xxxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, jiného xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx odepřít xxxxxxx, xxxxxxxx by xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx xxxxx blízké.
(2) Xxxxx má právo xx právní xxxxx x xxxxxx xxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, x xx xx počátku xxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xx v xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxx, xxxx se xxxx xxxxxxx, má xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Čl. 38
(1) Xxxxx xxxxx xxx odňat xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx stanoví zákon.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx jeho věc xxxx xxxxxxxxxx veřejně, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x v xxxx xxxxxxxxxxx a xxx xx xxxx xxxxxxxx xx všem prováděným xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx vyloučena xxx x xxxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, které xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx x jaký xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx xxxx xx xxxxxxx nebo majetku, xxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Xx. 40
(1) Jen xxxx xxxxxxxxx x xxxx a xxxxxx xx xxxxxxx činy.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, je považován xx nevinného, xxxxx xxxxxxxxxxx odsuzujícím xxxxxxxxx xxxxx nebyla jeho xxxx xxxxxxxxx.
(3) Obviněný xx xxxxx, xxx xx byl xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx x xxxxxxxx obhajoby x aby xx xxxx hájit sám xxxx prostřednictvím xxxxxxx. Xxxxxxxx si xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xx xxxxx xxxxxx xxx xxxx, xxxx mu xxxxxxxxx xxxxxx. Zákon xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx má obviněný xxxxx xx bezplatnou xxxxx obhájce.
(4) Obviněný xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Nikdo xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xx xxx, xxx který xxx xxx pravomocně odsouzen xxxx xxxxxxxx obžaloby. Xxxx xxxxxx nevylučuje xxxxxxxxx mimořádných xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Trestnost xxxx xx xxxxxxxx x xxxxx xx xxxxxx podle xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx xxx čin xxxxxxx. Pozdějšího xxxxxx xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxx xxxxxxxxx příznivější.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX SPOLEČNÁ
Čl. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 a 35 Xxxxxxx xx xxxxx xx domáhat xxxxx x xxxxxx xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Kde xx v Xxxxxxx xxxxx x xxxxxx, xxxxxx se tím xxxxx Federálního xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx z xxxxxxxxx xxxxxxxxx zákonodárné xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx úprava xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Pokud Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx xxxxxx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx v České x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx práv x základních xxxxxx xxxxxxxxxx Listinou, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxx xxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx xxxxxxxx xxx ohledu xx xxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 43
Česká a Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx. Xxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx v xxxxxxx se xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Zákon může xxxxxxx a prokurátorům xxxxxx právo na xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxx x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx státní xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xx funkcích, xxxxx xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx s xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x povoláních, xxxxx xxxx bezprostředně nezbytná xxx ochranu života x zdraví, může xxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxx.
Informace
Právní xxxxxxx x. 2/1993 Xx. *) xxxxx xxxxxxxxx xxxx 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx změny a xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x.:
162/1998 Sb., xxxxxx xx mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx
x účinností xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx se mění Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxx zákona x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx xx 1.10.2021
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx norem xxxxxx právních xxxxxxxx x odkazech xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX byla xxxxxx xxxxxxx pod č. 23/1991 Sb.